Zakaz palenia w kopciuchach na Śląsku od 2026 roku!

Mężczyzna palący węglem w kotle c.o. bezklasowym (kopciuchu).

Mieszkańcy województwa śląskiego – regionu zmagającego się z największym smogiem – najpóźniej do 31 grudnia 2025 roku muszą wymienić bezklasowe kotły c.o. tzw. kopciuchy, których eksploatacja rozpoczęła się od 1 stycznia 2013 do 31 sierpnia 2017 roku. W praktyce oznacza to konieczność wymiany wszystkich pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno, które nie spełniają żadnych norm pod względem emisji zanieczyszczeń.

Co ważne na terenie województwa śląskiego korzystanie z kotłów klasy 3 i 4 będzie dozwolone jeszcze tylko przez dwa lata, a od początku 2028 roku będziemy mogli używać jedynie kotłów klasy 5.

Uchwała antysmogowa to nie tylko zakaz używania pieców, które nie spełniają norm emisyjnych, ale także ograniczenia dotyczące rodzaju spalanego paliwa. W ramach tych przepisów zabronione jest palenie węglem brunatnym, mułem, mułem węglowym, flotokoncentratami oraz drewnem o wilgotności przekraczającej 20%. Wszystko po to, aby zmniejszyć emisję szkodliwych substancji i poprawić jakość powietrza wokół nas.

Czytaj dalej i dowiedz się, jakie kary grożą mieszkańcom Śląska za niedostosowanie się do przepisów oraz jakie są obecnie dostępne programy wsparcia do walki ze smogiem.

SPIS TREŚCI:

  1. Jak smog wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie?
  2. Jak Śląsk walczy ze smogiem?
  3. Jakie będą konsekwencje za nieprzestrzeganie przepisów?
  4. Jakie są dostępne programy wsparcia do walki ze smogiem?
  5. Podsumowanie i lista regionów, które od 2026 również czekają zmiany!


1. Jak smog wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie?

Smog ma destrukcyjny wpływ na nasze zdrowie, a jego negatywne oddziaływanie odczuwają szczególnie osoby starsze, chore oraz dzieci. Nawet krótkotrwały kontakt ze smogiem może wywołać podrażnienie oczu i gardła, a także prowadzić do przewlekłego kaszlu i innych poważnych dolegliwości, w tym do rozwoju alergii i innych chorób układu oddechowego.

Długotrwałe wdychanie toksycznego powietrza – smogu, zwiększa ryzyko nie tylko chorób układu oddechowego (astma, zapalenie płuc, itp.), ale także może przyczynić się do poważniejszych schorzeń, jak choroby układu krążenia (zawały, udary czy nadciśnienie). Co więcej, smog może zwiększyć ryzyko rozwoju nowotworów, szczególnie raka płuc. Smog jako nienaturalne środowisko atmosferyczne działa niezwykle szkodliwie na nasz organizm i zdrowie.


2. Jak Śląsk walczy ze smogiem?

Początek sezonu grzewczego to dla miast południa Polski czas wzmożonego smogu. Województwo śląskie należy do regionów z najgorszym powietrzem w Polsce i Europie, a gęsto zaludnione miast ściśle przylegające do siebie dodatkowo potęgują ten problem. Ogrzewanie domów niskiej jakości węglem, spalanie odpadów, dymiące kominy i gęsta sieć drogowa przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza. I chociaż problem smogu dotyka nie tylko Śląska, to właśnie tam jest on szczególnie odczuwalny.

Po dziewięciu latach walki ze smogiem na Śląsku widać jej wymierne efekty, jednak wciąż są miejsca, gdzie wiele jest jeszcze do zrobienia. Największe problemy z wymianą starych kotłów mają mieszkańcy małych gmin, w niektórych z nich nawet co trzecie domostwo nadal korzysta z kopciucha (kotła bezklasowego). Mimo to, zauważalna jest zmiana w podejściu mieszkańców do problemu zanieczyszczenia powietrza. Jako społeczeństwo stajemy się coraz bardziej świadomi, że zanieczyszczone powietrze szkodzi naszemu zdrowiu, samopoczuciu oraz otoczeniu i coraz chętniej inwestujemy w czyste źródła energii.

Rybnik — śląskie miasto liderem walki ze smogiem

Jeszcze kilka lat wstecz Rybnik był wymieniany jako jedno z polskich miast, w którym występował największy problem ze smogiem — teraz można je wskazywać jako miasto do naśladowania, chociaż droga do efektu poprawy jakości powietrza w mieście nie była łatwa.

Według raportów ECAC poprawa jakości powietrza w Rybniku dzięki działaniom antysmogowym poprawiła się aż o 71%. Co ważne mieszkańcy Rybnika przeszli społeczną przemianę, chociaż nie było to proste ze względu na zakorzenione tradycje górnicze, gdzie panowało przekonanie, że węgiel to najlepsze paliwo do ogrzewania domów.

Zmiany przeprowadzano stopniowo, a zapowiedzi o braku taryfy ulgowej dla tych, którzy nie będą dostosowywać się do nowych przepisów antysmogowych, miał finał w liczbie tysiąca kontroli przeprowadzonych na terenie miasta, tylko w ciągu miesiąca!

Dym lecący z komina.

3. Jakie będą konsekwencje za nieprzestrzeganie przepisów?

Od 1 stycznia 2026 roku za nieprzestrzeganie przepisów, czyli palenie kotłem bezklasowym (kopciuchem) na terenie Śląska będą nakładane kary finansowe. Może grozić nam mandat w wysokości 500 złotych lub kara grzywny do 5000 złotych, zgodnie z kodeksem wykroczeń.

Do przeprowadzania kontroli przestrzegana uchwały antysmogowej powołani są urzędnicy gminy, strażnicy miejscy, przedstawiciele wojewódzkiej inspekcji ochrony środowiska, policja oraz inne uprawnione organy nadzoru środowiskowego. Utrudnianie przeprowadzenia kontroli może być traktowane jako przestępstwo zgodnie z art. 225 Kodeksu karnego.

Nowoczesny piec c.o. 5 klasy.


Uchwała antysmogowa w województwie śląskim weszła w życie 1 września 2017 roku. Uchwała antysmogowa to prawo, które powinno być przestrzegane przez wszystkich. W interesie ogółu mieszkańców leży oddychanie zdrowszym powietrzem.

Ci, którzy dzisiaj dostosowali się do antysmogowych regulacji, mają prawo oczekiwać, że nie będą narażeni na zanieczyszczenia ze strony tych, którzy te przepisy lekceważą. Sytuacja, w której ktoś nielegalnie rozpala kopciucha, nie może być akceptowana — prawo powinno obowiązywać wszystkich w równym stopniu.


4. Jakie są dostępne programy wsparcia do walki ze smogiem?

Nie zapominajmy, że wciąż możemy skorzystać z dofinansowań na wymianę starych pieców na ekologiczne źródła ciepła. Program „Czyste Powietrze”, oraz program ,,Ciepłe mieszkanie” to dwa główne i najważniejsze krajowe programy, które wspierają nas w walce ze smogiem i dążeniu do bardziej czystego powietrza.

Program ,,Czyste Powietrze” dedykowany jest dla mieszkańców domów jednorodzinnych, dzięki którym możemy otrzymać dotację na wymianę starych kotłów na efektywne źródła ciepła, a także na termomodernizację budynku, w tym ocieplenie, wymianę okien i drzwi.

Natomiast z programu ,,Ciepłe mieszkanie’’, który także obejmuje wymianę starych pieców na ekologiczne źródła ciepła oraz poprawę efektywności energetycznej mogą skorzystać mieszkańcy budynków wielorodzinnych.

Warto zgłosić się do Urzędu Miasta lub Gminy, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje o dostępnych dotacjach na danym terenie, a także skorzystać z pomocy eko-doradców. Pamiętajmy, że wniosek o dotację musimy złożyć przed realizacją inwestycji.

5. Podsumowanie i lista regionów, które od 2026 również czekają zmiany!

Większość Polski już wdrożyła uchwały antysmogowe, a co roku wybrane województwa muszą przestrzegać określonych norm i wytycznych w zakresie walki ze smogiem. Założeniem uchwały antysmogowej jest, aby na terenie naszego kraju całkowicie wyeliminować stare piece tzw. kopciuchy, które są głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza.

Stosując się do wytycznych uchwały antysmogowej, możemy nie tylko przyczynić się do poprawy jakości powietrza i ochrony środowiska, ale także uniknąć potencjalnych kar finansowych. Wymiana starych, nieekologicznych pieców na nowoczesne urządzenia spełniające normy emisyjne to ważny krok w kierunku czystego powietrza wokół nas. Dodatkowo zakaz używania najbardziej zanieczyszczających paliw pomaga ograniczyć emisję szkodliwych substancji.

Całkowity zakaz używania starych pieców poszerzył się o kolejne województwa. Od stycznia 2026 roku nie tylko Śląsk, ale również w województwie podkarpackim obowiązuje całkowity zakaz palenia w piecach pozaklasowych. Jest to część koncepcji unijnej, której celem jest osiągnięcie do 2050 roku neutralności klimatycznej.

Podsumowując, w 2026 roku do listy najważniejszych zmian w walce ze smogiem dołączą kolejne regiony:

  • województwo podkarpackie: od 1 stycznia 2026 roku – całkowity zakaz palenia w piecach bezklasowych na węgiel i drewno, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych. Kotły klasy 3. i 4. dopuszczone są do użytkowania do końca 2027 roku. Najdłużej legalne pozostaną kotły klasy 5. zamontowane przed 2020 rokiem.
  • województwo łódzkie: z początkiem 2026 roku wszystkie piece i kominki zainstalowane przed 1 maja 2018 roku dodatkowo będą wymagały montażu urządzeń filtrujących.
  • województwo świętokrzyskie: od lipca 2026 roku zostanie wprowadzony rygorystyczny zakaz, który nie będzie dopuszczał do użytkowania nawet kotłów 5. klasy, a właściciele domów, gdzie będzie możliwość korzystania z sieci gazowej lub ciepłowniczej, będą mieli obowiązek do jej podłączenia.
  • województwo lubelskie: do końca 2026 roku właściciele kotłów klasy 3. i 4. mają czas na ich wymianę.

W ofercie naszego sklepu i hurtowni SWATT znajdą Państwo nowoczesne kotły c.o. 5 Klasy posiadające certyfikat EcoDesign oraz spełniające wszelkie normy ekologiczne, w tym uchwały antysmogowej. Dostępne są kotły na pellet, kotły na ekogroszek, kotły zgazowujące drewno oraz pompy ciepła powietrze – woda renomowanych marek (m.in. Defro, KBO, Pereko, Haier, Panasonic, Kaisai, Heiko, Weber, Metalbet i wielu innych) w konkurencyjnych cenach. Zachęcamy do zapoznania się z naszym asortymentem.

Przeczytaj także:

Powiązane produkty